heal.abstract |
Η μελέτη που ακολουθεί έχει ως κεντρικό της θέμα το έννομο αγαθό της "ζωής του κυοφορούμενου", όπως αυτό προστατεύεται από το δίκαιο. Πριν όμως προσεγγίσουμε τη νομοθετική ρύθμιση που αφορά τις αμβλώσεις είναι σκόπιμο να αναφέρουμε τα γενικά πλαίσια του προβληματισμού. Το δίκαιο αντανακλά τη διάρθρωση συγκεκριμένων ιστορικών, οικονομικών και κοινωνικών σχέσεων με συγκεκριμένες και διαρκώς εξελισσόμενες αναγκαιότητες. Το δίκαιο όμως εφόσον "κατασκευάζεται", δεν μπορεί παρά να εκφράζει το σύνολο των αξιών που διέπουν την κυρίαρχη βούληση, απεικονίζοντας έτσι αφενός τα συμφέροντα και αφετέρου την ιδεολογία της κυρίαρχης θέλησης. Δεν πρόκειται για αιώνιες και αναλλοίωτες αξίες, αλλά για μεταβλητές, τις οποίες σταθμίζει και αξιολογεί το δίκαιο για να επιτύχει μία έστω και πρόσκαιρη εξισορρόπηση αντίθετων τάσεων, χωρίς ωστόσο να αναιρείται το γεγονός ότι σε τελευταία ανάλυση εκφράζει τα συμφέροντα της κυρίαρχης τάξης. Η άμβλωση λοιπόν ως δικαιϊκό πρόβλημα αφενός αποσυνδέεται από οποιεσδήποτε μεταφυσικές, ηθικές ή θρησκευτικές δοξασίες και αφετέρου τοποθετείται και εξετάζεται στα πλαίσια που διαγράφουν η εξελισσόμενη κοινωνική πραγματικότητα και η κυρίαρχη ιδεολογία. Η εξέλιξη των ιδεών, μέσα από μακροχρόνιες συγκρούσεις, συνέτεινε στην διαμόρφωση μίας άλλης κοινωνικής συνείδησης και στο θέμα της άμβλωσης. Έτσι εξηγείται άλλωστε και η τροποποίηση της διατάξεως του Ποινικού Κώδικα , που αφορά την άμβλωση. Η ποινικοποίηση της άμβλωσης βρέθηκε εξαρχής αντίθετη στη φιλοσοφία του φιλελευθερισμού, γιατί περιόριζε το άτομο μέσα στη σφαίρα της ατομικότητάς του. Από την άλλη, πιθανή αποποινικοποίηση της άμβλωσης, θα βρίσκονταν αντίθετη με τη θέση της Εκκλησίας, η οποία εκφράζει και ένα σημαντικό μέρος του κοινωνικού συνόλου, σύμφωνα με την οποία, η εμβρυακή ζωή, ως "εν γενέσει ανθρώπινη ζωή" είναι ποιοτικά ισάξια ή πάντως όχι ουσιαστικά διαφορετική από τη ζωή του ανθρώπου. Το έμβρυο είναι για την Εκκλησία μία αυτοτελής ύπαρξη που της αρμόζει μία αυτοτελής ποινική προστασία, ανεξάρτητη από αυτήν που επιφυλάσσεται για την σωματική ακεραιότητα της γυναίκας. Η μελέτη, στοχεύοντας ακριβώς στο να περιγράψει την τροποποίηση του ποινικού νόμου για τις αμβλώσεις, ασχολείται αρχικά με τις απόψεις της επιστήμης για το προστατευόμενο έννομο αγαθό. Αφού παρατίθενται οι γενικές κατευθύνσεις γύρω από την έννοια του έννομου αγαθού, εξετάζονται οι επιμέρους προτάσεις σε ότι αφορά την άμβλωση. Η τελική πρόταση συνδυάζεται αναγκαστικά με κάποιες παραπέρα σκέψεις για την αντίθεση ή μη του ποινικού κανόνα προς θεμελιώδες αρχές του Συντάγματος, σκέψεις που οδηγούν τελικά στην διαμόρφωση μίας συνολικής πρότασης για την τροποποίηση της ποινικής μας νομοθεσίας που αφορά την προστασία του εμβρύου. |
el |