Ιδρυματικό Αποθετήριο Τ.Ε.Ι. Πελοποννήσου
Βιολογικά προϊόντα φυτικής προέλευσης, παραγωγή, εμπορία, διακίνηση
Αποθετήριο DSpace/Manakin
JavaScript is disabled for your browser. Some features of this site may not work without it.
| dc.contributor.author | Κασκαμπά, Ηλέκτρα | el |
| dc.date.accessioned | 2015-11-24T21:07:09Z | |
| dc.date.available | 2015-11-25T03:16:40Z | |
| dc.date.issued | 2015-11-24 | |
| dc.identifier.uri | http://nestor.teipel.gr/xmlui/handle/123456789/14576 | |
| dc.title | Βιολογικά προϊόντα φυτικής προέλευσης, παραγωγή, εμπορία, διακίνηση | el |
| heal.type | Προπτυχιακή/Διπλωματική εργασία | el |
| heal.secondaryTitle | el | |
| heal.keyword | Βιολογικά τρόφιμα | el |
| heal.keyword | Βιολογική γεωργία | el |
| heal.keyword | Παραγωγή | el |
| heal.keyword | Εμπορία | el |
| heal.contributorName | el | |
| heal.language | gre | el |
| heal.access | free | el |
| heal.accessText | el | |
| heal.license | Αναφορά Δημιουργού-Μη Εμπορική Χρήση-Όχι Παράγωγα Έργα 3.0 Ελλάδα | el |
| heal.fileFormat | * | |
| heal.recordProvider | ΤΕΙ Πελοποννησου | el |
| heal.publicationDate | 2012-01-01 | el |
| heal.abstract | Η βιολογική γεωργία είναι μια μέθοδος καλλιέργειας , στην οποία ελαχιστοποιούνται ή αποφεύγονται εντελώς η χρήση συνθετικών λιπασμάτων, ζιζανιοκτόνων, ρυθμιστών ανάπτυξης φυτών , ορμονών. Για τον ακριβή ορισμό της έννοιας της βιολογικής γεωργίας , παραθέτεται ο ορισμός που έχει αναπτυχθεί από τον κώδικα τροφίμων. Σύμφωνα με τον κώδικα, η βιολογική γεωργία είναι ένα σφαιρικό σύστημα γεωργικής παραγωγής που ευνοεί τις πρακτικές διαχείρισης μάλλον παρά την προσφυγή σε παράγοντες εξωτερικής προέλευσης. Η βιολογική γεωργία πρέπει να συμβάλλει στους εξής στόχους:"στην αύξηση της βιοποικιλότητας στο σύνολο του συστήματος"."στην αύξηση της βιολογικής δραστηριότητας των εδαφών"."στη διατήρηση της γονιμότητας των εδαφών μακροπρόθεσμα"."στην ανακύκλωση των αποβλήτων φυτικής και ζωικής προέλευσης προκειμένου να αποκατασταθούν τα στοιχεία που είναι θρεπτικά για τη γη, μειώνοντας έτσι όσο είναι δυνατόν τη χρήση μη ανανεώσιμων πόρων"."στην προσφυγή στους ανανεώσιμους πόρους στα γεωργικά συστήματα που είναι οργανωμένα τοπικά"."στην προώθηση της ορθής χρήσης των εδαφών, του νερού και του αέρα, και τη μείωση όλων των μορφών μόλυνσης που θα μπορούσαν να προκαλέσουν οι καλλιεργητικές πρακτικές και οι πρακτικές εκτροφής ζώων"."στο χειρισμό των γεωργικών προϊόντων , προσέχοντας ιδίως τις μεθόδους μεταποίησης προκειμένου να διατηρηθεί η βιολογική ακεραιότητα και οι ουσιαστικές ποιότητες του προϊόντος σε όλα τα στάδια"."στην πρόβλεψη, σε μια υπάρχουσα εκμετάλλευση μετά από μια περίοδο μετατροπής, η διάρκεια της οποίας καθορίζεται από ειδικούς παράγοντες του τόπου, όπως για παράδειγμα, του ιστορικού της γης, των τύπων καλλιέργειας και εκτροφής προς μεταποίηση".(Πηγή Δ1).Σήμερα η IOFAM (Διεθνής Ομοσπονδία Κινημάτων Βιολογικής Γεωργίας), έχει συνοψίσει τις προαναφερθείσες αρχές σε τέσσερεις άξονες, και συγκεκριμένα στην υγεία, την οικολογία, τη δίκαιη μεταχείριση και τη μέριμνα. Οι άξονες αυτοί περιγράφονται αναλυτικότερα παρακάτω:Υγεία: η υγεία τόσο η ατομική, όσο και η υγεία συνολικά της κοινωνίας είναι άρρηκτα συνδεδεμένη με την διατήρηση της υγείας των οικοσυστημάτων. Η βιολογική γεωργία αποβλέπει στη διατήρηση αλλά και στη βελτίωση της υγείας των οικοσυστημάτων και των οργανισμών και στην ευημερία τους μέσω της παραγωγής προϊόντων υψηλής διατροφικής αξίας. Στα πλαίσια αυτά αποφεύγει την χρήση λιπασμάτων, ζιζανιοκτόνων, φαρμάκων για τα ζώα και πρόσθετα τροφίμων που μπορεί να έχουν δυσμενείς επιπτώσεις για την υγεία.Οικολογία: η οικολογία πρέπει να βασίζεται σε ζωντανά οικολογικά συστήματα, να συνεργάζεται με αυτά και να συμβάλλει στη διατήρηση τους. η βιολογική παραγωγή πρέπει να βασίζεται σε οικολογικές διαδικασίες και σε μηχανισμούς ανακύκλωσης, ώστε η σίτιση και η ευημερία να επιτυγχάνονται μέσω της οικολογικής μεταχείρισης του περιβάλλοντος μέσα στο οποίο πραγματοποιείται η διαδικασία παραγωγής. Η βιολογική διαχείρηση των οικοσυστημάτων πρέπει να είναι προσαρμοσμένη στις τοπικές συνθήκες και να περιορίζει την χρήση εισροών μέσω της επαναχρησιμοποίησης τους και την ανακύκλωση. Επιπλέον πρέπει να προασπίζει τη διατήρηση του φυσικού τοπίου, του κλίματος, της βιοποικιλότητας και των φυσικών πόρων.Δίκαιη μεταχείριση: η βιολογική γεωργία πρέπει να διασφαλίζει τη δίκαιη μεταχείριση που αφορά στο περιβάλλον και τις ευκαιρίες διαβίωσης, παρέχοντας σε όλους όσους εμπλέκονται στον κλάδο (παραγωγούς, μεταποιητές, εμπόρους, καταναλωτές κλπ) καλή ποιότητα ζωής, και σε όλο το κοινωνικό σύνολο επάρκεια τροφής και εξάλειψη ανέχειας. Με αυτό το γνώμονα, η χρήση φυσικών και περιβαλλοντικών πηγών για την παραγωγή και κατανάλωση θα πρέπει να γίνεται με τρόπο ώστε να είναι κοινωνικά και οικολογικά δίκαιη.Μέριμνα: η βιολογική γεωργία θα πρέπει να ασκείται με τέτοιο τρόπο ώστε να διαφυλάσσει την υγεία και την ευημερία των μελλουσών γενεών και του περιβάλλοντος. Η πρόληψη και η υπευθυνότητα αποτελούν τους βασικούς κανόνες για τη λήψη των αποφάσεων που αφορούν στη διαχείρηση, ανάπτυξη και τεχνολογία της βιολογικής γεωργίας, θα πρέπει να αντικατοπτρίζουν και της αξίες όλων όσων επηρεάζονται από αυτές μέσα από διαφανείς και συμμετοχικές διαδικασίες.Έτσι λοιπόν μέσω της βιολογικής γεωργίας επιτυγχάνεται η παραγωγή γεωργικών προϊόντων και ειδών διατροφής χωρίς χημικά υπολείμματα και ταυτόχρονα η προστασία του περιβάλλοντος και των οικοσυστημάτων με την ανάπτυξη και προαγωγή ολοκληρωμένων σχέσεων μεταξύ εδάφους, φυτών, ζώων, ανθρώπου και βιόσφαιρας. Η Βιολογική Γεωργία απορρίπτει τη χρήση συνθετικών χημικών ουσιών, όπως τα συνθετικά ζιζανιοκτόνα, λιπάσματα, φυτοφάρμακα, και γενετικά τροποποιημένους οργανισμούς. Στις χώρες της Ευρωπαϊκής Ένωσης, η βιολογική καλλιέργεια ορίζεται και από το νόμο, ώστε η εμπορική χρήση του όρου "Βιολογικό" να υπόκειται σε έλεγχο από το κράτος. Στους παραγωγούς, πρέπει να παρέχεται ένα είδος "διαπίστευσης", το οποίο καθιστά νόμιμη την πώληση μόνο το προϊόντων που διαθέτουν αυτό το πιστοποιητικό.Η Βιολογική Γεωργία, σαν μέθοδος καλλιέργειας, καλείται να αντιμετωπίσει πολλά ζητήματα τα οποία συνδέονται με την καλλιέργεια και τα οποία με την πάροδο των χρόνων έχουν αποδειχθεί αρκετά βλαβερά για τον άνθρωπο και το περιβάλλον γενικότερα.Ένα από αυτά τα ζητήματα είναι η χρήση φυτοφαρμάκων. Στη Βιολογική Καλλιέργεια χρησιμοποιούνται οργανικά φυτοφάρμακα, όπως το πύρεθρο και η ροτενόνη, τα οποία είναι βιοδιασπώμενα και δεν μένουν στο τελικό προϊόν, σε αντίθεση με τη χρήση πολλών συνθετικών χημικών λιπασμάτων τα οποία παραμένουν αδιάσπαστα στην τροφική αλυσίδα, μέχρι τον τελικό καταναλωτή που είναι ο άνθρωπος. Εκτός από τα φυτοφάρμακα, ένα άλλο ζήτημα που καλείται να αντιμετωπίσει η Βιολογική Γεωργία είναι και οι Γενετικά Τροποποιημένοι Οργανισμοί. Το κίνημα της Βιολογικής Γεωργία υποστηρίζει ότι ο κανονισμός που επιβάλλει την υποχρεωτική αναγραφή "Γενετικά Τροποποιημένο" σε προϊόντα που περιέχουν έως 0,9% ΓΤΟ δεν τηρείται (Πηγή Δ1). Η Βιολογική Γεωργία απορρίπτει τους ΓΤΟ και αντιδρά όχι μόνο απέναντι στην καλλιέργεια τους αλλά και απέναντι στις εταιρείες που χρησιμοποιούν τέτοιου είδους οργανισμούς. Η Γενετική Μηχανική και τα μεταλλαγμένα προϊόντα κρύβουν πολλούς κινδύνους για την υγεία του ανθρώπου, των φυτών αλλά και των ζώων. Επίσης ένα άλλο ζήτημα το οποίο "πολεμά" η βιολογική γεωργία είναι η γενετική διασταύρωση. Γενετική διασταύρωση ονομάζεται η διαδικασία κατά την οποία μη γενετικά τροποποιημένα φυτά διασταυρώνονται με γενετικά τροποποιημένα μολύνοντας έτσι το γενετικό υλικό τους. η γενετική διασταύρωση θεωρείται αναπόφευκτη ειδικά σε χωράφια που γειτονεύουν, καθώς η γύρη μπορεί να ταξιδεύει και το γενετικό υλικό να ταξιδέψει και να φτάσει μέχρι και 21 χιλιόμετρα μακριά (Πηγή Δ1).Τα οφέλη της Βιολογικής Γεωργίας είναι πολλά. Ο οργανισμός Τροφίμων και Γεωργίας των Ηνωμένων Εθνών συνόψισε τα οφέλη στα παρακάτω (Πηγή Δ1):Βιωσιμότητα.Η βιολογική γεωργία παράγει προϊόντα λαμβάνοντας υπόψη τις μεσοπρόθεσμες και τις μακροπρόθεσμες επεμβάσεις στα αγρο-οικοσυστήματα. Με αυτό τον τρόπο επιτυγχάνεται οικολογική ισορροπία, διατήρηση της γονιμότητας των εδαφών και αποφυγή προβλημάτων με ζιζάνια.ΈδαφοςΟι πρακτικές της βιολογικής γεωργίας, όπως η αμειψισπορά συντελούν στην διατήρηση του εδάφους. Συγκεκριμένα, ευνοούν την εδαφική πανίδα και χλωρίδα, βελτιώνεται η δομή των εδαφών και δημιουργούνται σταθερότερα οικοσυστήματα. Αυτό έχει σαν συνέπεια να αυξάνεται η ικανότητα του εδάφους να συγκρατεί θρεπτικά στοιχεία και νερό. Επιπλέον μειώνεται ο χρόνος έκθεσης του εδάφους σε διαβρωτικές δυνάμεις, αυξάνεται η βιοποικιλότητα, περιορίζεται η απώλεια θρεπτικών και αυξάνεται η παραγωγικότητα των εδαφών.Υδάτινοι πόροιΗ απαγόρευση της χρήσης των χημικών λιπασμάτων και ζιζανιοκτόνων κατά την εφαρμογή της βιολογικής γεωργίας και η χρησιμοποίηση μόνο βιολογικών λιπασμάτων συντελούν στο φιλτραρισμά του νερού. Βιολογικά συστήματα με αυξημένη ικανότητα συγκράτησης θρεπτικών στοιχείων μειώνουν σημαντικά τον κίνδυνο ρύπανσης των υπόγειων υδάτων .ΑέραςΗ απαγόρευση της χρήσης αγροχημικών μειώνει τη χρήση μη ανανεώσιμων πηγών ενέργειας. Οι βιολογικές πρακτικές συμβάλλουν στην επιστροφή του άνθρακα στο έδαφος, στην αύξηση της παραγωγικότητας και την αποθήκευση του άνθρακα, οπότε έχουμε περιορισμό του φαινομένου του θερμοκηπίου και της υπερθέρμανσης του πλανήτη.ΒιοποικιλότηταΗ βιολογική γεωργία ευνοεί την βιοποικιλότητα σε τρία επίπεδα. Στο γονιδιακό επίπεδο, αφού προτιμώνται σπόροι και ζωικά είδη με μεγαλύτερη αντοχή στις ασθένειες και το κλιματικό στρες. Στα είδη, επειδή χρησιμοποιείται ποικιλία διασταυρώσεων φυτών και ζώων για τη μεγιστοποίηση του κύκλου θρέψης και ενέργειας και στο οικοσύστημα, καθώς η διατήρηση περιοχών πέριξ των βιολογικών αγροκτημάτων, καθώς και η απουσία αγροχημικών ευνοεί τη διαβίωση των αγρίων ειδών και την αποίκηση νέων ειδών.Γενετικά τροποποιημένοι οργανισμοί Η βιολογική γεωργία ενισχύει τη φυσική βιοποικιλότητα και απαγορεύει τη χρήση γενετικά τροποποιημένων οργανισμών, για τους οποίους δεν γνωρίζουμε τα αποτελέσματα στην υγεία και στο περιβάλλον. Κατά συνέπεια, τα βιολογικά προϊόντα παρέχουν εγγυήσεις ασφαλείας όσον αφορά στους συγκεκριμένους οργανισμούς.ΟικολογίαΗ βιολογική γεωργία ευνοεί την ανάπτυξη μέσα στα αγροοικοσυστήματα δράσεων ωφέλιμων για την αγροτική παραγωγή και τη διατήρηση του περιβάλλοντος, όπως είναι ο σχηματισμός και η βελτίωση των εδαφών, η ανακύκλωση των υπολειμμάτων και η ενίσχυση του θρεπτικού κύκλου.Ποιότητα και ασφάλεια τροφίμωνΑπό την εμφάνιση των βιολογικών προϊόντων έχει αναπτυχθεί ένας έντονος προβληματισμός για το εάν και κατά πόσο πλεονεκτούν σε σύγκριση με τα συμβατικά όσο αφορά στη θρεπτική αξία. Σύμφωνα με μελέτες, τα βιολογικά προϊόντα αποδείχτηκαν πιο θρεπτικά από τα αντίστοιχα συμβατικά (ΔΗΩ, 2008). Επίσης τα βιολογικά τρόφιμα προφυλάσσουν από διάφορα είδη αλλεργιών που ευνοούνται από τα φυτοφάρμακα και τα εντομοκτόνα τα οποία μέσω της τροφικής αλυσίδας καταλήγουν στον καταναλωτή.Κοινωνική δικαιοσύνηΗ κοινωνική δικαιοσύνη, αποτελεί ένα σημαντικό κομμάτι των αρχών της βιολογικής γεωργίας. Οι αρχές αυτές αποκλείουν το χαρακτηρισμό "βιολογικές" σε γεωργικές πρακτικές που παραβιάζουν τα ανθρώπινα δικαιώματα. Ακόμη η βιολογική γεωργία μπορεί να συμβάλλει σημαντικά στην εξάλειψη της φτώχειας, καθώς οι αγρότες μπορούν να επωφεληθούν από την αποφυγή επιπλέον εξόδων για την αγορά συνθετικών ζιζανιοκτόνων και λιπασμάτων. Οφέλη επίσης μπορεί να έχουν οι αγρότες από την αποκόμιση επιπρόσθετου εισοδήματος από την πώληση πλεονασματικού προϊόντος και από κερδοφόρες καλλιέργειες καθώς και από τις υψηλότερες τιμές πιστοποιημένων βιολογικών προϊόντων.Τέλος, η βιολογική γεωργία μπορεί να προστατεύσει τους αγρότες μέσω της στήριξης του εισοδήματος τους και της αναζωογόνησης της αγροτικής δραστηριότητας των μικρών παραγωγών. Ακόμη, μπορεί να συντελέσει στη διατήρηση της παραδοσιακής γνώσης, την αποτροπή της αστυφιλίας και την ενδυνάμωση των κοινωνικών θεσμών για τη συλλογική διαχείρηση των φυσικών πόρων. | el |
| heal.advisorName | Ζακυνθινός, Γεώργιος | el |
| heal.committeeMemberName | el | |
| heal.academicPublisher | ΤΕΙ Πελοποννήσου | el |
| heal.numberOfPages | 53 | * |
