heal.abstract |
Οι μυκοτοξίνες (mycotoxins) είναι τοξικές ουσίες που εκκρίνονται από μύκητες οι οποίοι αναπτύσσονται κάτω από υγρές και θερμές συνθήκες. Είναι μυκητιακοί δευτερεύοντες μεταβολίτες που συσχετίζονται με έντονες τοξικές επιδράσεις στα σπονδυλωτά και παράγονται από πολλούς φυτοπαθολογικούς μύκητες που προκαλούν σάπισμα στα τρόφιμα. Πολλές μυκοτοξίνες είναι τοξικές και ικανές να προκαλέσουν διάφορες μορφές καρκίνου, ασθένειες του ήπατος των νεφρών των πνευμόνων κ.ά. Από τις ποιο γνωστές μυκοτοξίνες, είναι οι αφλατοξίνες (aflatoxins)και οι ωχρατοξίνες (ochratoxins). Η αφλατοξίνη B1 είναι από τα πιο ισχυρά καρκινογόνα που υπάρχουν στην φύση και όταν εισέλθει στον οργανισμό του ανθρώπου ή των ζώων μεταβολίζεται σε αφλατοξίνη M1, ενώ οι ωχρατοξίνες έχουν συσχετιστεί με νεφροπάθειες. Στις μέρες μας από τα 200.000 είδη μυκήτων που είναι γνωστά περίπου 100 είδη παράγουν τοξίνες επικίνδυνες για τον άνθρωπο και τα ζώα. Οι μυκοτοξίνες, σχηματίζονται σε τρόφιμα όπως οι ξηροί καρποί, τα δημητριακά, οι ελαιούχοι σπόροι, τα ξηρά φρούτα, το γάλα, το κρέας ζώων που τρέφονται με ζωοτροφές που περιέχουν μυκοτοξίνες και σε ζωοτροφές που έχουν σαν βάση τα δημητριακά και τους ελαιούχους σπόρους. Παλαιότερα, οι μυκοτοξίνες θεωρούνταν επιβλαβείς μόνο για τα ζώα που τις κατανάλωναν και κατά συνέπεια γινόντουσαν επιζήμιες για την οικονομία των εκτροφών. Στα ζώα, η λήψη μυκοτοξινών μέσω της τροφής οδηγεί σε διατάραξη της φυσιολογικής λειτουργίας του οργανισμού τους. Οι παθολογικές καταστάσεις που προκύπτουν ονομάζονται μυκοτοξικώσεις. Παρατηρούνται τρεις μορφές μυκοτοξικώσεων: α) οι οξείες, μετά από την λήψη μεγάλης ποσότητας μυκοτοξινών, που μπορεί να προκαλέσουν και θάνατο του ζώου, β) οι χρόνιες, μετά από μακροχρόνια λήψη μικρής ποσότητας, που προκαλεί αρνητικές επιπτώσεις στην ανάπτυξη των ζώων και γ) οι ασυμπτωματικές, ύστερα από την λήψη ακόμα και ελάχιστης ποσότητας μυκοτοξινών που εκδηλώνονται, κυρίως με ανοσοκαταστολή. Οι ασυμπτωματικές θέλουν ιδιαίτερη προσοχή λόγο της καθυστέρησης της διάγνωσης και των προβλημάτων που δημιουργούν κατά την διάρκεια αυτή.Σήμερα, οι μυκοτοξίνες που είναι που είναι γνωστές δεν υπερβαίνουν τις 20 και εκτιμάται ότι ο αριθμός των δευτερογενών μεταβολιτών των μυκοτοξικογενών μυκήτων είναι πάνω από 200. Στις κυριότερες μυκοτοξίνες μαζί με τις αφλατοξίνες και τις ωχρατοξίνες είναι η ζεαραλενόνη (zearalenone), οι τριχοθεσίνες (trichothecenes), η πατουλίνη, οι φουμονισίνες (fumonisins) και η οχρατοξίνη Α (ΟΤΑ). Εξαιτίας των επιβλαβών επιδράσεων αυτών των μυκοτοξινών, αναπτύχθηκε ένας αριθμός στρατηγικών για την πρόληψη της ανάπτυξης των μυκοτοξικογενών μυκητών και για την απολύμανση και αποτοξίνωση των τροφών και ζωοτροφών που έχουν μολυνθεί από μυκοτοξίνες. Αυτές οι στρατηγικές περιλαμβάνουν a.Την πρόληψη μόλυνσης από μυκοτοξίνες,b.Αποτοξίνωση των μυκοτοξινών που είναι παρούσες στα τρόφιμα,g.Αναστολή της απορρόφησης στην γαστρεντερική οδό. |
el |